Interview met Ine Bertens docent Voeding, culturele diversiteit & laaggeletterdheid.
“Eetgewoontes en de frequentie zijn cultuurgebonden. Als je weet hoe vaak je patiënt eet op een dag kun je de medicijnen beter inregelen.”
Wat is jouw ervaring met diabetes en cultuurverschillen?
“Ik werk al bijna 50 jaar in de verpleging. Ik heb ook gewerkt in Afrika en daar heb ik veel geleerd over communicatie door mijn Hollandse bril af te zetten. Hierdoor is deze scholing is heel praktisch en vol tips en voorbeelden. Ik begrijp zowel de hulpverlenerskant als de patiënt en zie waar er soms een gat in communicatie is. Ik schrik als iemand al 30 jaar diabetes heeft en nog steeds niet weet wat deze ziekte voor hem betekent.
Diabetes is een koolhydraatziekte. Suiker zit overal in. Ik vertel altijd aan patiënten eet de suikers zoals ze groeien in de natuur, maar niet té veel. In september zijn de druiven goedkoop. Druiven zijn gezond, maar daar moet je dan niet een kilo van eten. Dat is niet goed voor je suikerspiegel. We hebben een handige ‘praatkaart’ met afbeeldingen van voeding waarbij er ook word getoond hoeveel suiker er in zit. Deelnemers van de nascholing ontvangen deze materialen ook.”
Wat heb je als deelnemer aan deze nascholing?
Ine lacht en begint direct te vertellen: “Het is een praktische nascholing en we bespreken ook praktijkvoorbeelden en een aantal casussen. Een aantal handvatten om diabetes en de inname van koolhydraten makkelijker te bespreken. Eetgewoontes en de frequentie zijn cultuurgebonden. Als je weet hoe vaak je patiënt eet op een dag kun je de medicijnen beter inregelen.”
Heb je een tip om beter om te gaan met cultuurverschillen en laaggeletterdheid?
“In het begin investeren levert op de langere termijn veel op. Het is bij laaggeletterdheid vooral belangrijk niet te veel te vertellen en dat de patiënt 3 dingen goed snapt: 1) Wat heb ik? 2) Wat moet ik doen en 3) Waarom moet ik dit doen? Op die manier is er ook veel meer intrinsieke motivatie.
Ik vind het goed dat er nu vanuit het Achterstandsfonds gratis gebruik gemaakt kan worden van de tolkentelefoon.* Als een patiënt niet naar zijn afspraak is gekomen dan kun je via de conference call van de tolkentelefoon vragen waarom dat was. Misschien was het tijdstip niet handig? Was er schaamte omdat de patiënt al wist dat zijn waardes niet goed waren? Er zit vaak meer achter de ‘oeps vergeten’.
Ook kun je smartphones inzetten. Film de uitleg. Je patiënt kan het achteraf nogmaals bekijken. Dat is makkelijker dan een briefje lezen of zelf notities maken. Daarnaast is het boekje: Ik heb diabetes wat kan ik doen van Pharos heel handig. Eenvoudig stap voor stap uitgelegd.”
Ine Bertens (Interculturele Zorgconsulent Huisartsen in Brabant) gaf op dinsdag 15 juni 2021 de online training Voeding, culturele diversiteit & laaggeletterdheid.