Geen tijd? Dan juist even wél lezen; een korte Q&A met Floortje Scheepers (hoogleraar Innovatie in de GGZ, UMC Utrecht) over hoe het anders kan met GGZ zorg.
Als huisarts of POH-GGZ zie je dagelijks mensen met psychische klachten.
Niet elke worsteling vraagt om een diagnose of verwijzing naar de GGZ. Wat dan wél?
Waarom is een ander kader nodig voor de GGZ?
Floortje legt uit: “De GGZ zit vast in lineaire gefragmenteerde ketenzorg met DSM-classificaties. Patiënten worden van de ene naar de andere schakel verwezen, wat leidt tot hobbels en wachttijden. Niemand houdt het overzicht of voelt zich verantwoordelijk voor het geheel. De huidige geestelijke gezondheidszorg in Nederland is te veel in de ban van de ‘DSM’. Dat moet in mijn ogen echt anders door onze manier van kijken te veranderen.”
Wat bedoelt u met ‘onze manier van kijken’?
“Mensen kunnen angstig zijn, somber, wantrouwend, impulsief. Dat is de taal van iedereen. We doen iets als we ‘medische’ taal geven aan de uitersten van normale, menselijke eigenschappen. Als we daar een ander woord voor bedenken. Dat is niet alleen maar neutraal, helpend of onschuldig. Het probleem van de classificatietaal (de DSM-taal) is dat we daarmee individuele stoornissen maken. ADHD voor heel moeilijk concentreren, depressie voor grote somberheid, ga zo maar door. Ik denk dat de individuele mens niet zoveel baat heeft bij die ordening.”
Wat moet er volgens jou veranderen om de forse wachttijden aan te pakken?
“Het huidige systeem stuurt te veel op diagnose en doorverwijzing naar gespecialiseerde zorg, terwijl niet elke hulpvraag specialistische behandeling nodig heeft. Door in de eerste lijn meer ruimte te creëren voor betekenisvolle gesprekken én netwerkzorg, kunnen we sneller duidelijkheid geven en passende ondersteuning bieden zonder onnodige doorverwijzing.”
Hoe ziet netwerkzorg eruit?
“Netwerkzorg organiseert de zorg rondom de patiënt, met diens netwerk. De patiënt staat centraal en bepaalt wie er in het netwerk zit en wat ieders rol is. Dit bevordert eigen regie en samenwerking tussen formele en informele hulpverlening. Het NetwerkIntake helpt dit gesprek te voeren en bouwt voort op het gedachtengoed van Positieve Gezondheid.”
Waarom is dit relevant voor huisartsen en POH-GGZ?
“Zij zijn vaak het eerste aanspreekpunt voor mensen met psychische klachten. Door de Netwerkintake toe te passen, kunnen zij samen met de cliënt en diens netwerk een gedeeld beeld vormen en passende zorg organiseren.”
GGZ-zorg regio informatie
Bekijk ook de speciale pagina op onze website over GGZ-zorg.
Scholingen
Tijdens de HZW-GGZ tweeluik-scholing op 28 oktober én 11 november nemen Floortje Scheepers (hoogleraar Innovatie in de GGZ, UMC Utrecht) en Lidewij Wind (huisarts en kaderarts GGZ regio Utrecht) je mee in een andere manier van kijken: Herstelgericht werken en de Netwerkintake als alternatief voor het DSM-denken en verdieping op Positieve Gezondheid.